از قحطی عظیم پس از اشغال تهران تا کوتاه شدن قد افراد - وبلاگ خرید اینترنتی

به گزارش وبلاگ خرید اینترنتی، آنالیز های یک مطالعه نشان داد که قحطی عظیم پس از اشغال تهران در شهریور 1320، باعث شده قد افرادی که در آن موقع در دوران جنینی بوده اند، حدود 1.1 سانتی متر کم تر گردد.

به گزارش وبلاگ خرید اینترنتی، این که رویدادهای کودکی و مهم تر از آن جنینی، می توانند پیغامدهایی در طول عمر افراد داشته باشند، موضوعی است که به خوبی ثابت شده است. فرضیه ریشه جنینی یکی از فرضیاتی است که اقتصاددانان به آن توجه دارند. این فرضیه می گوید که دوره 9 ماهه جنینی، مهم ترین دوران زندگی فرد است و اثرات قابل توجهی بر سلامت و سرمایه انسانی دارد.

یکی از عوامل علاقه اقتصاددانان به این فرضیه این است که پدیده های رایجی مانند زلزله، سیل و بحران های مالی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه وجود دارند، که به طور بالقوه می توانند سرمایه انسانی کودک ِ در شُرُف تولد را تحت تاثیر قرار دهند.

با وجود این که شواهد محکمی پیرامون فرضیه ریشه های جنینی وجود دارد، در ایران پژوهشی در خصوص تاثیر رویدادهای تاریخی به عنوان یک شوک، بر سلامت یا تشکیل سرمایه انسانی، انجام نشده است.

با توجه به این موضوع؛ پژوهشگران با انجام یک مطالعه به این پرسش پاسخ دادند که آیا یک شوک تاریخی مانند اشغال ایران در شهریور 1320 و قحطی ناشی از آن می تواند تا آستانه 70 سالگی سلامت افراد را تحت تاثیر قرار دهد؟

شواهد تاریخی وجود دارد که از سال 1319 یک دوران سخت همراه با شوک تغذیه ای، به دلیل افت محصولات به ویژه در بخش کشاورزی شروع شده و از سوم شهریور 1320 همزمان با اشغال ایران توسط متفقین، به اوج خود رسیده است. این شرایط سخت در شهر تهران دست کم تا آذرماه 1321 ادامه داشته و قیامی به نام بلوای نان به ثبت رسیده است.

یک مطالعه تاریخی از اقتصاد ایران نشان داده که پس از اشغال ایران توسط متفقین، حدود یک دهه طول کشیده است تا سرانه فراوری ناخالص داخلی به سطح قبل از اشغال برگردد.

در این پژوهش متولدان دوره زمانی 1320 تا 1322، با افراد متولد در بازه های زمانی قبل و بعد از این دوران سخت، یعنی متولدان 1318 تا 1320 و متولدان 1322 تا 1324 که در دوره جنینی از این دوره گریخته اند، از نظر قد مقایسه شدند.

اطلاعات مورد احتیاج این تحقیق در مهر ماه سال 1390 به وسیله پرسش نامه ای با عنوان پیمایش سنجش عدالت در شهر تهران دور دوم جمع آوری شدند. این پیمایش توسط سازمان بهداشت جهانی و مرکز توسعه سلامت طراحی شده و توسط شهرداری تهران اجرایی شد.

در این پژوهش به صورت تصادفی 33 هزار و 915 خانوار، شامل 118 هزار و 464 نفر از خانوارهای 22 منطقه شهر تهران، مورد آنالیز قرار دریافتد. با توجه به این که تاریخ تولد 22هزار و 350 نفر گزارش نشده، در نتیجه 96 هزار و 114 نفر آنالیز شدند.

افراد شرکت کننده در این پژوهش به سه گروه تقسیم شدند:

1. گروه در معرض شوک: گروهی که بر اساس تاریخ تولد، دوران جنینی آن ها با دوران قحطی سخت هم پوشانی داشته است (تاریخ تولد بین شهریور 1320 تا شهریور 1322) که تعداد آن ها 987 نفر بود.

2. گروه کنترل پیشینی: گروهی که تولد آن ها در فاصله زمانی دو ساله مشابه قبل از قحطی بوده است. یعنی متولدان شهریور 1318 تا شهریور 1320 که تعداد آن ها 820 نفر بود.

3. گروه کنترل پسینی: گروهی که تولد آن ها پس از دوران سخت قحطی و در فاصله زمانی از مهر 1322 تا شهریور 1324 بوده و تعداد آن ها 1024 نفر بود.

آنالیز تمامی متغیرهای در دسترس تاثیرگذار بر قد در هر سه گروه نشان داد که با وجود آن که جز سن، سایر ویژگی های مالی و اجتماعی سه گروه؛ اعم از جنسیت، تحصیلات پدران و رسته کاری پدران تفاوت معناداری ندارند، ولی قد افراد به عنوان شاخصی از سلامت در گروه در معرض شوک، به طور میانگین حدود 1.1 سانتی متر از دو گروه دیگر کوتاه تر است.

همچنین این نتایج نشان داد که تاثیر شوک در 9 ماهه جنینی، بیش از دو سال اول زندگی است. زیرا گروهی که پیش از شوک به جای دوره جنینی در دو ساله اول زندگی به همین شوک دچار شده اند، حتی با وجود این که در زمان انجام آنالیز مسن تر بودند، قد بلندتری داشتند.

محققان این مطالعه می گویند: اثر اندازه گیری شده یک سانتی متری در این پژوهش از بسیاری از مطالعات پیشین بیش تر است. در پژوهش های انجام شده، فقط قرار دریافت در معرض یک قحطی بسیار سخت، اثر عظیم تر از این اثر داشته است. برای مثال قحطی سال های 1959 تا 1961 در چین، باعث کاهش 17 میلیمتری قد زنان حدود 32 ساله ای که در سال تولد خود در معرض قحطی قرار بوده اند، شده است.

به گفته پژوهشگران این تحقیق؛ این پژوهش حاوی پیغام های سیاستی برای مادران باردار، سیاست گذاران و مجریان سلامت و رفاه، در اهمیت دوره جنینی در تشکیل سلامت و سرمایه انسانی است.

در انجام این مطالعه یدالله دادگر و محمد نوفرستی؛ پژوهشگران دانشکده علوم مالی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، محمد وصال؛ پژوهشگر دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف و محمدعلی مختاری؛ پژوهشگر و دانشجوی دکتری اقتصاد توسعه دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه لوگانو سوییس، با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته های این پژوهش به صورت مقاله علمی با عنوان اثر پایدار شوک اشغال ایران در شهریور 1320 بر قد افراد در تهران در فصل نامه علمی پژوهشی برنامه ریزی و بودجه، منتشر شده است.